Vừa rồi mình trải qua một đợt bệnh và mình có cơ hội quan sát quá trình hồi phục sức khỏe nhiều hơn. Sài Gòn bữa giờ nắng nóng kéo dài, sau vài ngày liên tiếp đi nắng, mình thấy hơi mệt trong người, không rõ do đi lại nhiều hay có tà xâm nhập, nhìn chung thấy vẫn ổn. Khí hư nên biểu hiện bệnh thường chậm và không rõ ràng. Chừng 2 ngày sau thì phát sốt. Một đợt sốt kéo dài 5 ngày liền, nhức đầu, nghẹt mũi, thở mệt, nóng bứt rứt trong người, nóng hai mắt, nước tiểu sẫm màu và nóng, chán ăn, không sợ gió, thích mở quạt to. Triệu chứng của nhiệt rất rõ.
Buổi tối mình uống para hạ sốt cho dễ ngủ, mồ hôi ra ướt áo, sáng dậy thấy khỏe hơn. Ngủ được là dấu hiệu cho thấy chính khí đang khôi phục. Trong ngày mình uống nhiều nước, uống thêm trà đinh lăng do triệu chứng phế khí hư nổi bật, chườm mát, ăn cháo, ăn trái cây và rau quả tính mát như dưa hấu, rau má, sương sâm v.v… Mình vẫn làm việc và ưu tiên những việc ít căng thẳng, khi mệt thì nằm nghỉ, giảm sử dụng máy tính và điện thoại.
Đến ngày thứ 3 thấy khá hơn, mình tập luyện trở lại với cường độ nhẹ và tăng dần ở những ngày tiếp theo. Tập luyện giúp hành khí, khí huyết lưu thông làm thông mũi dễ thở và người bớt uể oải. Vận động hàng ngày nên bao gồm cả tập luyện và lao động chân tay.
Ở giai đoạn sắp hồi phục, mình thấy có 2 tình huống thường gặp khiến bệnh dai dẳng, có lẽ nhiều bạn cũng đã trải qua cảm giác tương tự:
– Trường hợp thứ nhất là khí đã hồi mà vẫn tiếp tục nằm, không vận động, làm cho khí trệ (giống như dòng nước không lưu thông mà tù đọng lại) –> Cơn mệt sẽ quay trở lại, có thể kèm bứt rứt trong người. Hồi xưa mình hay vậy, khí hư nên thích nằm, cho đến khi thấy người mệt hơn, uể oải hơn mới đổi trạng thái. Giờ mình đã hiểu tập khí của bản thân cũng như hiểu cách mà một tiến trình hồi phục vận hành, nên ngay khi vừa khỏe hơn mình sẽ tham gia hoạt động lại với cường độ nhẹ.
– Trường hợp thứ hai là khí vừa mới hồi, chưa bình phục hoàn toàn đã vội vàng vận động hăng hái, làm những việc cần sức tập trung cao, suy nghĩ căng thẳng –> mệt trở lại. Đa phần gặp ở những bạn khí thực, tuy nhiên khí hư cũng có thể gặp. Khi cơ thể vừa khỏe lại, mình nóng lòng muốn quay trở lại guồng công việc hàng ngày, nhưng 30 chưa phải là tết, hăng hái quá sớm có thể dẫn đến quá sức. Hãy thong thả một chút để cơ thể bắt nhịp.
Trong sinh hoạt hàng ngày cũng vậy, khi đang khỏe mạnh bình thường, chúng ta làm việc tới khi thấy mệt thì nghỉ ngơi. Nếu bạn nghỉ ngơi đúng lúc và đúng mức, cơ thể hồi phục nhanh chóng. Nếu bạn ép cơ thể chịu đựng sự căng thẳng và mệt mỏi kéo dài, bạn sẽ tốn nhiều thời gian (và tiền bạc) để hồi phục sau đó.
Cuộc sống là một vòng tuần hoàn của âm và dương, tĩnh và động, vận động và nghỉ ngơi. Nghỉ ngơi đủ thì cần vận động. Vận động nhiều thì cần nghỉ ngơi. Để biết đâu là điểm cân bằng, chúng ta cần lắng nghe cơ thể.
Y sĩ YHCT Kiều Oanh
Tp.HCM, 22/04/2024
Yoga HVSK 